Bu yıl İsviçre’nin Basel şehrinde düzenlenecek olan Eurovision şarkı yarışmasında Azerbaycan’ı Mamagama grubu temsil edecek. Grubun Azerbaycan’ı yarışmada temsil ediyor oluşunda gündeme gelen konu ise üyelerden birinin Yahudi olması. Sadece o değil diğer üyeler de etnik farklılığa sahip. Lübnan asıllı Rus bir gitarist olan Hasan Heydar, Azerbaycanlı davulcu Arif Imanov ve Azerbaycan’ın Dağ Yahudilerinden (Kafkas Yahudisi) solist Asaf (Safael) Mishiyev’den oluşmakta.

Mishiyev’in geçtiğimiz günlerde Times of Israel ile yaptığı söyleşide Azerbaycan’daki Dağ Yahudilerinden olduğunu söylemesiyle yarışma öncesinde dikkatleri üzerine çekti.

Azerbaycan’da sayıları çok fazla olmasa da Yahudi topluluğu bulunmakta. Az sayıda da olsalar kendilerine antisemitik davranışlar olduğuna dair bir durum olmamakla birlikte yaşamlarını rahat bir şekilde sürdürmekteler. Azerbaycan ve İsrail, tarih boyunca da aralarında sorun olmayarak iyi ilişkilerde bulunmuştur. Ticari işbirliklerinin yanında özellikle Azerbaycan’ın Ermenistan ile yaşadığı Dağlık Karabağ sorununda İsrail askeri mühimmat konusunda da destek olmuştur. Birçok alanda da ortak çalışmaları yürütmüş ve iyi ilişkileri sürdürmekteler. Azerbaycan’ın İsrail ile ilişkilerinin iyi olması ve Türkiye ile tarihsel geçmişi iki ülke arasında zaman zaman köprü görevi görmesini de sağlıyor. Milli Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Suriye’de çatışmasızlık mekanizması kurulması için Türk ve İsrailli yetkililer Azerbaycan’da bir araya geldi.

-Dağ (Kafkas) Yahudileri

Dağ Yahudileri ya da diğer adıyla Kafkas Yahudilerinin M.Ö. 722 yılında, Asur Krallığı’nın on kabileden oluşan Beni Yisrael Krallığı’nı yıkıp sürgüne gönderdiği Yahudilerden oluştuğu düşünülmektedir. İran’a sürülen gruptakiler daha sonra Azerbaycan’a göç etmiştir.

Yapılan arkeolojik çalışmalarda Bakü civarında yedinci yüzyıla ait sinagoga da rastlanmıştır. Tarih boyunca bölgedeki Ruslar ve Ermeniler’den de çok fazla zarar gören Dağ Yahudileri can kayıpları da vermiştir. Ruşen Mustafayev’in araştırmasına göre, 1918’de Ermeniler tarafından 3 bin Azerbaycan Yahudisi öldürüldü.

Günümüzde İsrail’e göç eden Dağ Yahudileri de olmuştur. İsrail’de yaşayan Dağ Yahudilerinden biri de arabesk müziğe yakın bir tarzı olan Sarit Hadad’dır. Azerbaycan’da çok sayıda olmasalar da toplumsal baskı olmadan yaşamlarını sürdürmektedirler.